Ο χρόνος σύνθεσης του σαχλικικού έργου
Από τα ποιήματα του Σαχλίκη μόνο η Αφήγησις παράξενος του ταπεινού Σαχλίκη μπορεί να χρονολογηθεί με σιγουριά με βάση τα αυτοβιογραφικά στοιχεία που αναφέρονται. Terminus post quem είναι τέλος της πρώτης μάλλον θητείας του Στέφανου Σαχλίκη ως δικηγόρου του δημοσίου το 1384. Οι λεγόμενες Συμβουλές στον Φραντζισκή, όπου ο ποιητής χρησιμοποιεί το ίδιο είδος της ζευγαρωτής ομοιοκαταληξίας, που την πρωτοεφάρμοσε στην Αφήγηση, θα ανήκουν μάλλον και αυτές στα χρόνια 1385-1395. Στην περίοδο της φυλάκισής του εξαιτίας των κατηγοριών της Κουταγιώταινας (1371;) οδηγούν οι αναφορές στη φυλακή στα πρώτα ποιήματα που παραδίδονται στα χειρόγραφα ως μία ενιαία συλλογή: τα ανομοιοκατάληκτα ποιήματα για τη φιλία και τους φίλους, για τη φυλακή και το προσωπικό της και τα ποιήματα με πολύστιχη ομοιοκαταληξία για την Κουταγιώταινα και τη διοργάνωση της συντεχνίας των πολιτικών. Το κυρίως ανομοιοκατάληκτο τραγούδι για την Πόθα Τζουστουνιά, που το δημιούργησε στη φυλακή, κυκλοφόρησε κιόλας προφορικά όσο ο Στέφανος βρισκόταν ακόμα στη φυλακή και έγινε μεγάλο σουξέ στους κύκλους της νεολαίας.
και το υπόλοιπο άρθρο
Οι λεγόμενες Συμβουλές στον Φραντζισκή του Στέφανου Σαχλίκη είναι μια έμμετρη επιστολή με διδακτικό περιεχόμενο ή, όπως αποδίδεται στον τίτλο του παρισινού χειρόγραφου 2909, ‘Γραφαί και στίχοι και ερμηνείαι κυρού Στεφάνου του Σαχλίκη’.1 Η επιστολή, που παραδόθηκε σε τρία χειρόγραφα των αρχών του 16ου αι., πραγματεύεται μετά την εισαγωγή τρία θέματα. Συστήνει στον νέο Φραντζισκή, γιο ενός καλού του φίλου, να αποφύγει τους κινδύνους της νυχτερινής ζωής, των τυχερών παιγνιδιών και των ελευθέριων γυναικών. Τα τέσσερα μέρη διαφέρουν αρκετά ως προς την έκτασή τους.2 Και άλλοτε είχα υπογραμμίσει3 αυτή τη μεγάλη διαφοροποίηση, που έχει ως συνέπεια το πρώτο θέμα να αριθμεί μόνο λίγους στίχους παραπάνω από την Εισαγωγή και να είναι δύο και τρεις φορές μικρότερο από τα δύο άλλα θέματα:
και το υπόλοιπο άρθρο
Το αρχικό ποίημα
Η Αφήγησις παράξενος είναι ένα διδακτικό ποίημα για το ρόλο της Μοίρας/Τύχης στη ζωή του αφηγητή. Βασικά είναι η ιστορία των προσωπικών του αποτυχιών, που παρουσιάζονται ως συνέπειες των ενεργειών της Μοίρας. Από την αρχή τίθεται αυτό ως κύριο θέμα (στ. 1-3):
και το υπόλοιπο άρθρο
Στην τελευταία περίοδο της ζωής και της ποιητικής δραστηριότητας του Στέφανου Σαχλίκη ανήκουν τα δύο ποιήματα που έχουν συντεθεί στον ιαμβικό 15-σύλλαβο με ζευγαρωτή ομοιοκαταληξία (α-α, β-β, γ-γ κλπ.). Πρόκειται για τις Συμβουλές στον Φραντζισκή και το ποίημα που επιγράφεται στο μοναδικό χειρόγραφο Ν1 που το παραδίδει Αφήγησις παράξενος του ταπεινού Σαχλίκη. Στο έργο αυτό ο Στέφανος Σαχλίκης δίνει ένα είδος απολογισμού της ζωής του ως μιας σειράς από ατυχίες και αποτυχίες. Έχει γραφτεί μετά τη φυλάκισή του (±1370-1371), τη 10-χρονη παραμονή/εξορία στο Πενταμόδι (1372-81), το διορισμό του ως δημόσιου δικηγόρου (1382 κ.ε.) και μερικά χρόνια της θητείας του με αυτή την ιδιότητα. Terminus post quem θα είναι επομένως το 1385, όταν ο ποιητής ήταν περίπου 50 χρονών.
και το υπόλοιπο άρθρο